Son 3-4 yıldır uğraştığım İlan Haritası adlı projemin süreçlerinden bahsedeceğim bu yazımda. Bu süreci kimi zaman biraz teknik konulara değinerek anlatacağım. Son birkaç yılımı verdiğimden dolayı benim için oldukça önemli bir konu bu. Sıkılmazsınız umarım.
İlk düşüncenin doğuşu:
Lise yıllarımdı, muhtemelen internet programcılığı ile ilgilenen liselilerin birçoğu gibi, kendi lisem içinde bir alışveriş ağı kurma fikri vardı. Sadece fikir olarak vardı, uygulamaya geçirmek istediğim bir düşünce değildi. Olsa güzel olur diye düşünüyordum.
Üniversiteyi kazandıktan sonraki zamanlarda, fikrimi geliştirerek lokasyon bazlı bir alışveriş sitesi kurma çalışmalarına başladım. Hazırladığım uygulamanın diğer 2.el alışveriş sitelerinden tek önemli farkı, her kullanıcı kayıt olduktantan sonra kendisine ait bir konum seçmesiydi. Sahibinden.com ‘u düşünün, her üye kendi konumunu belirtiyor ve çevresinde yada istediği yerde arama yapabiliyor. Olay bundan ibaretti. Sitenin hazırladığım görünümü ise klasik bir alışveriş sitesi şeklinde idi, farkı ise seçtiğiniz konuma göre ürüne ne kadar uzak olduğunuzu yazmasıydı.
Proje ile ilgili sosyal medyadan yada gerçek hayattan tanıdım kişilerin görüşlerini alıyordum. İsimlerini hikayeleri ile anlatsam çok uzun sürer, o yüzden bu süreç içinde tanışdığım&beni az da olsa destekleyen kişilere çok teşekkür ederim.( Halit Altunterim , Hakkı Öcal, Necat Bolpaça ve muhtemelen şu anda aklıma gelmeyen birçok kişi) O sıralarda FF’ten tanıdığım Ömer Ekinci‘ye şöyle bir düşüncem var deyip, biraz açıklama yapmıştım. Kendisi düşüncemi güzel bulduğunu ve Oytun Yalçınla görüşebileceğimi, onun da benzer bir harita tabanlı projesi olduğundan bahsetmişti. İşin ilginç yanı, ben Oytun Yalçın’ı önceden tanıyordum. Tanıyordum dediysem yine Sosyal Medya aracılığı ile. Yanılmıyorsam Ömer Ekinci’nin düzenlediği etkinliklerden birisiyle ilgili olan bir vidyoda kendisini ve projeleri olan Sanat Ağacını görmüş ve incelemiştim. Sanat Ağacı o zamanlarda Google Maps üstünde çalışan, hangi sanatsal etkinliğin nerede ve ne zaman olduğunu oraya nasıl gidebileceğinizi vs. bilgileri sunan bir haldeydi. Siteyi açtığınızda arka planda Google Maps vardı, harita ile etkileşime geçerek siteyi kullanıyorduk. İşte Ömer Abi’nin Oytun Yalçın’la iletişime geç demesiyle birlikte benim aklıma daha siteyi açmadan Sanat Ağacı geldi ve şimşekler çakarak ben de geliştirdiğim uygulamayı bu şekilde yapmalıyım diye düşündüm. Kafamdaki fikri harita tabanlı hale getirmek için fikrin merkezine haritayı koydum ve projeye sil baştan başladım. (Kafamdaki şimşeklerden sonra Oytun Yalçın’la konuşmadım, konuşmuş kadar fikir oluşmuştu çünkü 🙂 )
Yeni süreç: Harita Tabanlı
Google Maps ile daha fazla haşır neşir olmaya başladım. Kafamda yapılıp yapılamayacağından emin olamadığım, daha önce de karşılaşmadığım birçok soru vardı. Mesela harita üstündeki işaretleri tıklayarak sunucu tarafıyla iletişime geçilip geçilemeyeceği, yada sadece belli bir bölgede arama yapıp yapamayacağım gibi. Bazı düşüncelerimin gerçekleşmeyecek olması durumunda kafamdaki proje gerçekleşmeyebilirdi bile.
Haritayı yerleştir, kullanmasını öğren, işaret oluştur, işaretleri kullanıcı ile etkileşime geçir… Google Mapsi öğrenmeye başladım.
Başka bir ciddi problem ise, o zamana kadar kendi çapımda yaptığım her sitede gezinti işlemi için farklı sayfalara gidiyorduk. Örneğin index.php’deki bir linki tıklayıp users.php sayfasına gidiyorduk ve sayfalar her defasında tamamen yeniden yükleniyordu. Google Maps’in her defasında yüklenmesi ise… İşkence, gereksiz, itici. Google Mapsin her tıkta yeniden yüklendiği bir siteye girsem hemen çıkardım o siteden 🙂 Bu sebeple, Google Mapsin sadece bir kere yüklendiği şekilde projemi nasıl yaparım diye düşüncelere daldım. Sonuç olarak bu işlemi AJAX ile halletmeyi uygun buldum. Harita ile her etkileşimde gerekirse harita üstüne beyaz bir örtü çekip(div) sanki başka bir sayfaya gitmiş havası uyandırarak geliştirmeye devam ettim. Yalnız bu süreç gerçekten çok uzun sürdü, Ne Google Maps kullanmasını biliyordum ne de Jquery’i adam gibi. Süreç çook uzadıkça da düzgün&okunaklı kod yazmaktan ziyade daha çabuk sonuç alabileceğim şekilde yazmaya yöneldim, daha önceki versiyonunun üstünden yürümem de yazdığım kodları oldukça karışık hale getirdi . Başka bir sorunda AJAX ile yaptığım bu işlemler sonucu kullanıcıların tarayıcının ileri-geri tuşlarını kullanamıyor olmasıydı. Onun da araştırmalarını yaparak uzunca bir sürede hallettim
Yine aynı sebepten ortaya çıkan bir başka durum ise(bu son:) ), site ajax tabanlı olarak çalıştığı için arama motorları tarafından indexlenememe problemi … Bu konu da çok uğraştırdı. Sorunun nasıl aşılacağını altta linkini verdiğim yazımda anlattım, gerçekten de çalışıyor. Bunu söylüyorum çünkü çalışıp çalışmadığını test edesiye kadar yayınlamamıştım yazıyı 🙂
Normal bir 2.el sitesi olmadığı için sistemi işleyişini kendim düşünüyordum. Şu aşamada şöyle olacak, sonrasında böyle olmalı, eğer böyle olmazsa … Onlarca kağıt harcamışımdır bu süre zarfında. Oldukça zor bir bölümde okuyor olmamın da verdiği yük ile, ders dönemlerinde site ile uğraşmayı ister istemez bırakıyordum. Sadece yazları ve şubat tatillerinde ilgilenebiliyordum. Bu kadar uzun sürmesinin bir sebebi de bu oldu. Her defasında unutulanları hatırlamak gerçekten zor oluyor.
Bunlar haricindeki kısımlarda da çok uğraştığım sorunlar olsa da ayrıntı olacağı için uzatmıyorum.
Bu sene okulumun yarıyıl tatiline girmesi, bütlük herhangi bir dersimin de olmaması sebebiyle rahat kafayla(ne kadar rahatsa artık) tekrardan uğraşmaya başladım. Artık tek yaptığım zaten not aldığım eksiklikleri gidermeye çalışmak… Fazladan şu da olsun bu da olsun diye yeni düşüncelere kapılmıyorum çünkü ne kadar çok şu da olsun = o kadar uzun süreç & bunalma …
…
Logo ve tasarım konusunda da yeteğenim ve deneyimim olmadığı için ciddi problemler yaşıyorum. Geçenlerde FF’te sevabına logo yapacak yok mu diye biraz espirili şekilde girdiğim feed’den sonra İlker Yoldaş yapabileceğini söyledi. Ayrıca bana özelden projeyi çok beğendiğini de söyledi :p İşi gücü arasında benim için logo yapmaya koyuldu. Bir iki gün sonra yaptığı çizimleri FF’ten oylamaya sunmuştuk. Aslında oylamaya sunduğumuz sırada hala uğraşıyordu İlker farklı bir logo tasarımı için. O sırada, yine sosyal medyadan tanıdığım ama daha önce hiç muhabbet etmişliğimiz olmayan Sunipeyk, bir anda İlan Haritası için deneme adında bir feed ile karşımıza çıkıverdi. Benim için gerçekten çok şaşırtıcı ve mutlu edici olmuştu bu durum. Çünkü Sunipeyk sosyal alemimizin ağır abilerindendi, yaptığı logo ise oldukça hoşuma gitmişti. Sonuçta 2 adet logo hazırlayıp paylaştı ve ilk yaptığının kullanılması üzerinde karar verdik İlker ile. Hem İlker Yoldaş’a, hem de Sunipeyk’e buradan tekrar teşekkür ediyorum.
…
Yazının sonuna yaklaştık, son birkaç diyeceğim var. Sitenin tasarımını birkaç gün önce değiştirdim, daha anlaşılır olduğunu düşünüyorum ama hala eksik bu konuda. Sitenin kullanımı da beklentilerimin altında şu anda açıkcası. Düşünce olarak güzel olduğunu söyleyen birçok kişi oldu ama sanırım uygulamaya yeterince iyi geçiremedim ya da yeterince reklamını yapamadık. Bu konudaki her türlü desteğinize talibim 🙂
İlan Haritası hakkında bir twit at
İlan Haritası’nı Facebook üzerinden takip et
İlan Haritası ile ilgili yazdığım bir önceki yazıda projenin işleyişi ile alakalı daha fazla ayrıntıyı bulabilirsiniz.
Yaygınlaştırılması konusunda her türlü öneriye de açığım. Şu anki eksiği gediği de düzelecektir inşallah, zamanla…
Rica ederim Yunus.. Tasarım zevk işi benim için